اینشتن حتی به عنوان یک پسر کوچک، متفکر و خود کفا بود. مبنای یک افسانة خانوادگی، او به کندی حرف میزد تا برای اندیشیدن به آنچه میخواهد بگوید صبر کند. خواهرش پشتکار و تمرکز او را در ساختن خانه هایی یا کارت به یاد میآورد.
.
در سال 1933، او به کارمندان انیستیتوی تازه تأسیس برای مطالعات پیشرفته در نیوجرسی پیوست او این جایگاه را برای تمام زندگی اش پذیرفت و تا لحظه مرگش آنجا بود. شاید بیشتر مردم اینشتن را به خاطر تساوی ریاضی اش درباره ماهیت انرژی E = mc2 بشناسند.
اینشتن یک مقاله با یک درک جدید از ساختار نور نوشت. او بحث کرده بود که نور میتواند طوری عمل کند که گویی از ذرات مجزا و مستقل انرژی تشکیل شده است، چیزی شبیه ذرات یک گاز. چند سال قبل Max Plancks اولین فرضیه گسستگی انرژی را بیان کرده بود ، اما اینشتن فراتر از اینها رفت. به نظر میرسد طرح انقلابی او، تئوری پذیرفته شده جهانی را که نور شامل امواج الکترومغناطیس نوسانی است، رد کرده است. اما اینشتن نشان داد که نور کوانتومی، به سخن او ذرات انرژی، میتوانند در توصیف پدیده های مورد مطالعه توسط فیزیکدان های تجربی کمک کنند. به عنوان مثال او نشان داد که چگونه نور الکترونهای فلزات را دفع میکند
یک تئوری مصرف انرژی جنبشی وجود داشت که گرما را به صورت اثر حرکت دائمی توصیف میکرد. اینشتن راهی جدید برای امتحان عملی این تئوری پیشنهاد کرد. او گفت، اگر ذرات کوچک اما قابل رؤیت در یک مایع معلق شوند، بمباران بیقاعده توسط اتمهای نامرئی مایع باید سبب شود تا ذرات معلق به صورت بیثباتی به رقص در آیند و این باید از طریق میکروسکوپ قابل مشاهده باشد، و اگر حرکت پیشبینی شده دیده نشود کل تئوری جنبشی، مورد تهدید قرار خواهد گرفت. اما رقص تصادفی ذرات میکروسکوپی مشاهده شد. اینشتن، تئوری جنبشی را محکم کرد و او یک ابزار قدرتمند جدید برای مطالعه حرکت اتمها ساخته بود.
سال شمار زندگی آلبرت اینشتن
تولد : در تاریخ 24 اسفند سال 1258 هجری شمسی , در شهر اولم Ulm آلمان
نام پدر : هرمان اینشتن (1226-1281 ه. ش/وی 55 سال روی این سیاره زیست)
نام مادر : پائولین کخ (1237-1299ه.ش/وی 63 سال روی این سیاره زیست)
مادر اینشتن 11 سال از شوهرش هرمان جوانتر بود و آلبرت هنگامیکه پدرش 32 ساله و مادرش 21 ساله بود بدنیا آمد.
هرمان یک مهندس برق بود که البته در کارهای اقتصادی زیاد وارد نبود.
پائولین هم خانه دار بود و گهگاهی ویولن تدریس می کرد.
1259 : در یک سالگی، اینشتن به همراه خانواده به مونیخ هجرت کرد
1260 : در دو سالگی، خواهرش ماجا (ماریا - مریم) بدنیا آمد. (او در سال 1330 هجری شمسی در سن 70 سالگی از دنیا رفت.
1267 : به مدرسه ی لوئیت پولد مونیخ وارد شد. (در سن 9 سالگی)
1273 : در حالی که اینشتن 15 ساله دانش آموز کلاس ششم بود، خانواده اش به ایتالیا هجرت کردند و اینشتن در مدرسه ی شبانه روزی لوئیت پولد ماند.
1274 : اینشتن 16 ساله به خانواده اش در پاویا ملحق شد و سپس به مدرسه ی کانتونال در شهر آرا واقع در سوئیس رفت.
1275 : تابعیت آلمانی اش را رسما انکار کرد. و تابعیت سوئیس را پذیرفت. در هفده سالگی از مدرسه ی شهر آرا دیپلم گرفت و سپس در مرکز صنعتی فدرال ETH در شهر زوریخ در رشته ی ریاضی و فیزیک ثبت نام کرد.
1279 : پس از چهار سال در سن 21 سالگی از مرکز صنعتی فدرال ETH فارغ التحصیل شد و دیپلما گرفت
1280 : در سن 22 سالگی شهروند سوئیس شد.
1281 : در سن 23 سالگی در مؤسسه ای که امتیاز ثبت اختراعات را ارائه می کرد در شهر برن، استخدام شد. در این سال پدرش در سن 54 سالگی درگذشت.
1282 : در سن 24 سالگی با میلوا ماریک (1254-1323/ وی 69 سال در این سیاره زندگی کرد) - که 4 سال بزرگتر از اینشتن بود- ازدواج کرد. در آن زمان میلوا دختری 28 ساله بود. آنها دو پسر داشتند. هانس آلبرت (1283-1352/ وی 69 سال روی این سیاره زیست) که مهندسی مکانیک شاخه ی هیدرولوژی خواند و در کارش موفق بود. و ادوارد (1289-1344/وی 55 سال روی این سیاره زیست) و دچار بیماری شیزوفرنی علاج ناپذیری بود. آنها یک دختر هم داشتند بنام لیزرل (1281-نامعلوم؟) که قبل از ازدواج آنها از مادر و پدر دیگری بدنیا آمده بود و آنها او را به فرزند خواندگی قبول کردند. سرنوشت او نا معلوم است.
1284 : در سن 26 سالگی، در مجله ی Annalen der physik آلمان مقاله ی مربوط به کوانتومهای نور و اثر فوتوالکتریک، مقاله ی مربوط به حرکت براونی ذرات در نظریه ی اتمی ، مقاله ی نسبیت خاص، مقاله ی همسانی انرژی و جرم، مقاله ی نظریه ی کوانتومی برای مواد حالت جامد در رابطه با گرمای ویژه و مقاله ی اصول نسبیت عام که اذعان می کرد که گرانش همانند شتاب است، را بچاپ رساند.
1288 : در سن 30 سالگی، در دانشگاه زوریخ دانشیار شد. کارهای بیشتری روی نظریه ی کوانتومی کرد.
1290 : در سن 32 سالگی، در دانشگاه کارل - فردیناند در شهر پراگ استاد کامل شد. خمیدگی نور در نور ستاره ها را هنگام خورگرفت (خورشید گرفتگی) پیش بینی کرد. (هرچند که مقداری که پیش بینی کرد غلط بود).
1291 : در سن 33 سالگی، در مرکز صنعتی فدرال ETH / یعنی همانجایی که چهار سال درس خوانده بود و دیپلما گرفته بود، استاد کامل شد.
1293 : در سن 35 سالگی، در دانشگاه برلین استاد کامل شد. میلوا و فرزندانش را ترک کرد. این هنگامی بود که جنگ جهانی اول شروع شد.
1294 : در سن 36 سالگی، "بیانیه ای به اروپائیان" را با دیگران هم امضا شد که طبق آن خود را از نظامیگری آلمان جدا می دانست. مقاله ی معادلات نسبیت عام را بچاپ رساند.
1295 : در سن 37 سالگی، کتابی در رابطه با نسبیت عام بچاپ رساند. رئیس انجمن فیزیک آلمان شد. تکانه ی کوانتاهای نور را محاسبه کرد که در سال 1296 مقاله ای با همین عنوان در رابطه با شبیه سازی گذار اتمی بچاپ رساند.
1296 : در سن 38 سالگی، مدیر مرکز قیصر- ویلهلم آلمان شد، (مؤسسه ای که تحقیقات آلمان را حمایت می کند.) مقاله ی معادلات کیهانشناسی با ثابت کیهانی را بچاپ رساند وانبساط جهان را از معادلات فوق استخراج کرد.
1297 : هنگامی که 39 سال داشت، پایان جنگ جهانی اول و انقلاب در آلمان.
1298 : در 40 سالگی، از میلوا طلاق گرفت و با الزا اینشتن لووتنتال(دختر خاله اش) (1255-1315/که 60 سال روی این سیاره زندگی کرد) هنگامی که او 43 سال داشت، ازدواج کرد. الزا از شوهر سابقش دو دختر داشت. الیزه (1276-1313/که37 سال روی این سیاره زندگی کرد) و مارگوت (1278-1365/که 77 سال روی این سیاره زندگی کرد). هنگام ازدواج مادر این دو دختر با اینشتن، آنها به ترتیب 22 ساله و 20 ساله بودند. بنابر قانون این دو دختر فامیلی اینشتن را پس از ازدواج اخذ کردند. در این سال خمیدگی نوری در یک خور گرفت (خورشیدگرفتگی) مشاهده شد.
1299 : همزمان با 41 سالگی، اذهان عمومی، با تحریک ضد یهودها، به نظریه ی نسبیت عام و اینشتن تاختند. در این سال مادرش در سن 63 سالگی در گذشت.
1300 : در42 سالگی، اولین دیدارش از آمریکا.
1301 : در 43 سالگی، کار بر روی نظریه ی میدانهای واحد. دیدار از کشورهای خاور دور. برنده ی جایزه ی نوبل در فیزیک "به پاس خدمات در فیزیک نظری و بویژه کشف قانونمندی اثر فوتو الکتریک. "
1303 : در 45 سالگی، افتتاح مرکز اینشتن در برج اینشتن در پوتزدام. چاپ مقاله ی نظریه ی بوز- اینشتن (بوز فیزیکدان هندیست) در باب افت و خیزهای آماری.
1306 : در سن 48 سالگی، آغاز بحث با نیلس بور (فیزیکدان اتریشی) در باب تفسیر نظریه ی کوانتومی، در پنجاهمین همایش سالوی.
1308 : در سن 50 سالگی، مقاله ای برای اذهان عمومی در رابطه با وحدت نظریه ی میدان گرانشی و میدان الکترومغناطیسی بچاپ رساند.
1309 : در سن 51 سالگی، دیداری گسترده از آمریکا بخصوص در مرکز صنعتی کالیفرنیا داشت.
1311 : در سن 53 سالگی، بعنوان استاد کامل در مرکز تحقیقات مطالعات پیشرفته ی پرینستون انتخاب شد. با رعایت این مسأله که بعنوان استاد نیمه وقت در دانشگاه برلین هم باشد.
1312 : در سن 54 سالگی، نازیها در آلمان بر سر قدرت آمدند. اینشتن ابتدا به انگلستان رفت و سپس از آنجا به آمریکا رفته و مقیم آمریکا شد.
1313: دختر اول الزا بنام الیزه اینشتن درگذشت. در این سال اینشتن 55 ساله بود.
1314 : در سن 56 سالگی، چاپ مقاله ای بزبان انگلیسی تحت عنوان: "آیا توصیف مکانیک کوانتومی از حقیقت واقعی می تواند کامل باشد؟" بهمراه ب. پوذولسکی و نیلس بور که بحث بی انتهایی را روی تفسیر کوانتوم بوجود آورد.
1315 : در سن 57 سالگی، مرگ همسرش الزا.
1318 : در سن 60 سالگی، وقوع جنگ جهانی دوم. اینشتن نامه ای به ریاست جمهوری آمریکا، روزولت، نوشت از احتمال ساخت بمب اتمی او را آگاه کرد.
1319 : در سن 61 سالگی، تابعیت آمریکا را پذیرفت ولی تابعیت سوئیس را از دست نداد.
1323 : همسر اول اینشتن، میلوا ماریک در 69 سالگی درگذشت. در این زمان اینشتن 65 ساله بود.
1324 : در سن 66 سالگی، بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی. پایان جنگ جهانی دوم.
1325 : در سن 67 سالگی، بعنوان سرگروه کمیته ی فوری دانشمندان اتمی خدمت کرد.
1327 : در سن 69 سالگی، چاپ مقاله ی: "تعمیم نسبیت عام" بعنوان یک نمونه از تلاشها برای دست یابی به دیدگاه ریاضی جهانشمول برای نظریه ی میدانها.
1330 : در سن 72 سالگی، خواهر اینشتن در سن 70 سالگی در گذشت.
1331 : در سن 73 سالگی، ریاست جمهوری به او پیشنهاد شد ولی او نپذیرفت.
1334 : در 30 فروردین 1334 در سن 76 سالگی در بیمارستانی در شهر پرینستون بر اثر تصلب شرائین در گذشت.
نکاتی جالب از زندگیه آلبرت اینشتن پیشرفت آموزشی آلبرت در دوران کودکی بسیار کند بود و پیش از سه سالگی به سختی سخن می گفت .پدر و مادر او فکر می کردند که او احتمالا عقب مانده ذهنی است و به این خاطر سخت نگرانش بودند.سرانجام سخن گفتن را آموخت؛ اما وقتی در برابر پرسشی قرار می گرفت، به سختی پاسخ می داد: ابتدا جمله ای را که می خواست بیان کند چند بار زیرلب زمزمه می کرد و بعد یکباره و با صدایی بلند ادا می کرد. - آلبرت در خانواده ای یهودی به دنیا آمد.اینشتین در کودکی تحت تأثیر آموزش های دینی پدر و مادرش قرار گرفت اما پس از چند سال، آنها را رها کرد. آلبرت اینشتین با آنکه، دیگر باوری به دین یهود نداشت، اما به خاطر آزار یهودیان توسط فاشیست های آلمانی و نیز به خاطر آنکه به عنوان یک انسان دوبار از حق شهروندی محروم شده بود، ایجاد کشور اسرائیل را مورد تایید قرار داد. - پدر و مادرش تصمیم گرفتند که او را به دبستان نفرستند؛ و در خانه آموزش ببیند؛ اما این کار نیز ثمری به همراه نداشت. وقتی روز اول، معلم خصوصی که خانمی بود به منزلشان آمد، آلبرت با پرتاب صندلی از او استقبال کرد. - معمولا در صندلی آخر کلاس می نشست و علاقه ای به آنچه در کلاس می گذشت، نشان نمی داد. با این وجود به درس های ریاضی و علوم عشق می ورزید.به طورکلی نظر آموزگاران درباره او را می توان در این جملات خلاصه کرد: «آلبرت جان، تو چیزی بشو نیستی، در مشق و کتاب آینده ای نداری و بهتر است کاری درست و حسابی برای خود پیشه کنی و کار حساب و مدرسه را رها کنی.» - در اواخر زندگی همیشه لباس بسیار معمولی می پوشید و از پوشیدن لباس های رسمی خودداری می کرد. در دیدار با رئیس جمهور آمریکا لباسی کاملا عادی پوشیده بود و جورابی به پا نداشت. وقتی خبرنگاران پرسیدند که چرا هیچ وقت جوراب نمی پوشد؛ پاسخ داد: انگشت های پایم جوراب ها را سوراخ می کند. خریدن جوراب هم دردسر بزرگی است. این است که به کلی از خیر پوشیدن جوراب گذشته ام.